Concurrentiebeding bij verlenging van het contract

Een concurrentiebeding moet schriftelijk overeengekomen worden. Is dat ook het geval bij een verlenging je contract?

De werkgever doet niets

Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd wordt stilzwijgend verlengd als de werknemer na afloop daarvan doorwerkt zonder dat er afspraken worden gemaakt over het contract. De arbeidsovereenkomst wordt dan voortgezet op de vroegere voorwaarden (artikel 7:668 BW). Ook een concurrentiebeding dat is opgenomen in de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd blijft gelden bij een stilzwijgende voortzetting. 

De werkgever stelt een nieuw contract op

Soms stelt de werkgever een nieuwe arbeidsovereenkomst op bij verlenging van het contract. Als daar een concurrentiebeding in is opgenomen, dan is dit beding rechtsgeldig overeengekomen.

De werkgever stuurt een brief

Lastiger wordt het als de werkgever de arbeidsovereenkomst verlengt met een brief. Wat gebeurt er dan met het concurrentiebeding?
De rechter heeft zich al een aantal malen gebogen over deze vraag en in 2008 deed de Hoge Raad uitspraak in een dergelijke kwestie. 

Het ging om het volgende: een werknemer krijgt in 1987 een jaarcontract als assistent-accountant. In de arbeidsovereenkomst wordt verwezen naar de arbeidsvoorwaarden. Daarin is onder andere een concurrentiebeding opgenomen. Na een jaar wordt de arbeidsovereenkomst omgezet in een vast dienstverband. Op 12 december 1997 krijgt hij een brief van zijn werkgever met een vernieuwd exemplaar van de arbeidsvoorwaarden. Het bedrijf verzoekt hem de brief voor akkoord te tekenen en te retourneren. De werknemer doet dit.

In februari 2006 neemt de werknemer ontslag omdat hij een baan heeft gevonden bij een ander accountantskantoor. De werknemer meent dat hij niet gebonden is aan het concurrentiebeding omdat hij dit in eerste instantie schriftelijk is overeengekomen, maar naderhand niet meer. Bij de wijziging van de arbeidsvoorwaarden in 1997 heeft hij alleen de brief waarin wordt verwezen naar de arbeidsvoorwaarden voor akkoord getekend, maar niet voor de arbeidsvoorwaarden zelf waarin het concurrentiebeding is opgenomen. Om deze reden is volgens hem niet voldaan aan de zogenoemde schriftelijkheidseis.

De werknemer spant voor de zekerheid een procedure aan bij de kantonrechter en vraagt schorsing aan van het beding. Uiteindelijk komt de zaak voor bij de Hoge Raad. Die wijst op het belang van het schriftelijkheidsvereiste: dat het concurrentiebeding schriftelijk moet zijn overeengekomen, is om de werknemer te beschermen. Hij moet de nadelen van het concurrentiebeding goed beseffen. Vervolgens bepaalt de Hoge Raad wanneer aan dat schriftelijkheidsvereiste is voldaan: 

Wanneer is aan het schriftelijkheidsvereiste voldaan?

• Als de werknemer een arbeidsovereenkomst heeft ondertekend waarin een concurrentiebeding is opgenomen, of enig ander geschrift waarin een concurrentiebeding als onderdeel van de arbeidsvoorwaarden voorkomt.
• Als in een arbeidsovereenkomst of brief wordt verwezen naar ‘bijgevoegde arbeidsvoorwaarden' waarin een concurrentiebeding voorkomt en de werknemer zich daarmee akkoord verklaard door zijn handtekening te zetten op de brief of arbeidsovereenkomst.

Voor de geldigheid van het concurrentiebeding hoeven de bijgevoegde arbeidsvoorwaarden zelf dus niet door de werknemer te zijn ondertekend. Ook hoeft de akkoordverklaring op de brief niet uitdrukkelijk naar de aanvaarding van het concurrentiebeding te verwijzen. De Hoge Raad geeft de werknemer dus ongelijk.

Van belang is wel dat het document waarin een concurrentiebeding voorkomt, is bijgevoegd. Bij een ondertekende brief die verwijst naar arbeidsvoorwaarden die niet zijn meegestuurd, is niet aan het schriftelijkheidsvereiste voldaan. Tenzij de werknemer daarbij uitdrukkelijk verklaart dat hij met het concurrentiebeding instemt.
(Hoge Raad 28 maart 2008)